Escape game De trein van Edgard
LM, Liever Thuis LM en Onbegrensd LM lanceerden in zomervakantie van 2023 escape game ‘De trein van Edgard’. Het spel werd in drie Vlaamse provincies gespeeld en bleek een groot succes.
Deelnemers konden ervaren wat dementie teweegbrengt door volledig in de leef- en denkwereld van iemand met dementie te stappen.
“Via dit spel wordt het ziektebeeld op een toegankelijke manier bespreekbaar gemaakt”, aldus dus organisatie.
Een recap van de organisatie én de deelnemers vind je hieronder.
- Deelnemer met partner die lijdt aan dementie
-
Wat houdt het spel precies in?
Het spel is een escape game rond het thema dementie. Bij een klassieke escape game is het doel om uit de ruimte te ontsnappen maar dit is anders. Alles gebeurt in een open ruimte met als decor de binnenkant van een trein. Je zit als het ware in de trein. Door raadsels op te lossen, probeer je Edgard te ondersteunen en zijn verwarde gedachtegang weer op het juiste spoor te krijgen. Je probeert hem te helpen in zijn zoektocht naar de draad en volgorde van zijn levensverhaal. Het is een laagdrempelige manier om dementie bespreekbaar te maken en mensen tips mee te geven over hoe ze beter contact kunnen leggen met iemand die dementie heeft.
-
Wie zijn de deelnemers? Zijn dat mensen met dementie of eerder zorgverleners?
De deelnemers waren heel verscheiden. Een groot pluspunt van dit spel is dat we heel wat doelgroepen, mits wat begeleiding, konden bereiken. Er hebben familieleden van mensen met dementie deelgenomen maar ook ouderen, jongeren en mensen met een beperking.
Eén van de deelnemers had een fysieke beperking en zat in een rolstoel. Opvallend was dat door haar fysieke beperking andere zintuigen beter ontwikkeld waren. Linken tussen de puzzels werden zeer snel gelegd zonder al te veel begeleiding. Ze rondde de puzzel mooi af binnen de dertig minuten.
We hebben zelfs een deelnemer gehad met een frontotemporale dementie die samen met zijn vrouw het spel heeft gespeeld. Dat was mooi om te zien hoe zij samen dit spel tot een goed einde brachten.
Wij hopen met dit spel ook de jongeren te bereiken. Voor de meesten van hen is dat nog een ‘ver van mijn bed show’ maar zij hebben misschien ook een oma die vroeg of laat met deze ziekte zal geconfronteerd worden. Er hebben trouwens enkele jongeren deelgenomen aan het spel waarvan hun oma ook geconfronteerd wordt met deze ziekte. Via het spel wouden deze jongeren meer inzicht krijgen in dementie. We worden met zijn allen steeds ouder, dit is een goede zaak maar daardoor komt dementie steeds vaker voor. Ook jongdementie komt vaker voor. Daarom is het belangrijk dat familie, vrienden en mantelzorgers inzicht hebben in deze ziekte.
- Jolien
Jolien Van Acker is één van de deelnemers die het spel gespeeld heeft omdat dementie haar na aan het hart ligt want zowel haar eigen oma als de oma van haar vriend hadden dementie. Jolien schrijft artikels voor het blad BLVRD. Dat is een jongerenmagazine dat twee maandelijks verschijnt en waar de Brugse jeugd ontdekt wat er leeft en beweegt in hun stad.
Jolien : “Doordat onze beide oma’s uiteindelijk aan dementie gestorven zijn, wou ik een artikel schrijven over dementie, een ’Ode aan de Oma’s’. Het waren twee sterke madammen die toch kwetsbaar bleken te zijn en van wie we keer op keer weer afscheid moesten nemen. Toen ik hoorde over jullie initiatief om in de Biekorf in Brugge een escapespel te spelen rond dementie was ik onmiddellijk verkocht. Er heerst nog altijd een taboe rond dementie en veel mensen weten niet wat deze ziekte inhoudt. Daarom vind ik dit spel en de nabespreking een heel mooi initiatief.”
-
Zou het spel een meerwaarde kunnen betekenen voor zorg- en hulpverleners?
Zeker, het spel kan bij onze hulpverleners van de Dienst Maatschappelijk werk van de ziekenfondsen voor meer inzicht en beleving zorgen. Er zijn meerdere deelnemers geweest die een beroep uitoefenen in de zorg en zij vonden het spel en de nabespreking verrijkend.
-
Wat houdt zo’n nabespreking in?
Het is vooral tijdens de nabespreking dat de linken met dementie gelegd worden. Tijdens het spel wordt het korte termijngeheugen op de proef gesteld en raakt men zelfs wat gedesoriënteerd. Deze opgedane ervaringen tijdens het spel vormen het vertrekpunt voor de nabesprekingen.
Tijdens zo’n nabespreking kunnen de deelnemers van gedachten wisselen en hun ervaringen met elkaar delen. Heel wat deelnemers die een partner of een ouder met dementie hebben, vertelden dat het heel belangrijk is om structuur te hebben. Alles moet zijn vaste plaats hebben. Duidelijk en eenvoudig praten is ook belangrijk. Maar wat als dementie zich in een vergevorderd stadium manifesteert? Wat als taal minder en minder een communicatiemiddel wordt? Dan zijn zintuigelijke gewaarwordingen een belangrijk communicatiemiddel. Mensen met dementie hebben vaak problemen met het korte termijn geheugen maar herinneren zich wel situaties van vroeger. Muziek speelt daar een grote rol in. Een liedje waar de persoon met dementie herinneringen aan heeft kan hem of haar terugbrengen in de tijd en de belevenis opnieuw ervaren.
- Deelnemer
Een deelnemer vertelde dat haar man die dementie heeft terug opfleurt als zij Ment-TV opzet.
Dat is een televisiezender die videoclipjes met liedjes van vroeger uitzendt. Ook geuren en dingen voelen kunnen personen met dementie terug in de tijd brengen. De zintuiglijke communicatie was in het spel van Edgard ook een belangrijk onderdeel.”
-
Wat is voor jullie de grootste meerwaarde van dit spel?
De combinatie van plezier en educatie. De deelnemers leren op een leuke manier iets meer over dementie. Het spel maakt dementie ook bespreekbaar. Er is geen specifieke voorkennis nodig. Iedereen kan, soms met wat begeleiding, het spel spelen.
-
Wat vonden de deelnemers van het spel?
Het spel was voor heel wat deelnemers niet gemakkelijk. Zeker ook omdat het spel binnen de dertig minuten moet gespeeld worden. Toch hadden de meeste deelnemers ervan genoten en vonden ze het een leuke en leerrijke ervaring. Voor ons was het ook een leerrijke en aangename ervaring. Wij willen dan ook alle deelnemers bedanken voor hun deelname en inzet.
Dank aan alle deelnemers. Dank aan Jolien Van Acker voor haar bijdrage ‘Ode aan de Oma’s’ en het interview met LM in het jongerenmagazine BLVRD.
Dank aan de organisatoren (Laura De Brandt - Deputy Manager, Cassandra Vanboterdael – Stafmedewerker Gezondheid- en Welzijnsbeleid, Sandra Vande Velde en Mario Schelfhout – Coördinatoren Liever Thuis LM en Jean-Pierre Roos – Coördinator Onbegrensd LM)
Dank aan Het Expertisecentrum Dementie Paradox die in samenwerking met #ANTcollectief dit spel ontworpen heeft.