Veelgestelde vragen over de erkenning als mantelzorger

Laat je erkennen als mantelzorger

Als je voldoet aan een aantal voorwaarden, kan je een erkenning als mantelzorger aanvragen. Je verkrijgt dan het statuut van mantelzorger. 

oude man met baard in rolstoel
  • Hoe vraag je een erkenning als mantelzorger aan?

    1. Neem contact op met je LM-kantoor. Een medewerker zal jou het formulier verklaring op erewoord bezorgen. 
    2. Zowel jijzelf als de zorgbehoevende persoon moeten de verklaring ondertekenen. 
    3. Bezorg de ondertekende verklaring aan je LM-kantoor.
    4. LM gaat na of je voldoet aan de voorwaarden. 
    5. Indien je voldoet aan de voorwaarden, bezorgt LM je het mantelzorgstatuut en/of het attest om mantelzorgverlof aan te vragen.
  • Aan welke voorwaarden moet de mantelzorger voldoen om zich te laten erkennen?

    • Je woont in België en bent ingeschreven in het bevolkings- of vreemdelingenregister
    • Je biedt bijstand of hulp aan een zorgbehoevende persoon. Dit wil zeggen dat je minstens één van volgende taken uitvoert:
      • de zorgbehoevende persoon eten en drinken geven of hem/haar hierbij helpen
      • de zorgbehoevende persoon wassen en aankleden of hem/haar hierbij helpen
      • boodschappen doen voor de zorgbehoevende persoon
      • ’s nachts of overdag instaan voor het toezicht
      • instaan voor de administratie van de zorgbehoevende persoon: bankverrichtingen uitvoeren, facturen klasseren, belastingaangifte invullen,...
      • de zorgbehoevende persoon medicatie toedienen of toezien op de juiste inname van de medicatie
      • het toedienen van verpleegkundige handelingen, als je beschikt over een attest dat je dit als mantelzorger mag doen
      • de zorgbehoevende persoon helpen bij verplaatsingen in huis of daarbuiten, bijvoorbeeld instaan voor het vervoer naar de huisarts of het ziekenhuis,...
      • het bieden van begeleiding en psychologische ondersteuning aan de zorgbehoevende persoon, bijvoorbeeld een luisterend oor bieden en advies geven
    • Je voert de zorgtaken gratis en in samenwerking met minstens één professionele zorgverlener uit. Dit laatste betekent dat er bijvoorbeeld ook een thuisverpleegkundige of poetshulp bij de zorgbehoevende persoon komt en dat jullie samen instaan voor de zorg of hulp of dat de huisarts van de zorgbehoevende persoon weet dat jij zijn/haar mantelzorger bent en dat jullie de zorg bespreken
    • Je biedt hulp of zorg die in overeenstemming is met de levens- en zorgdoelen van de zorgbehoevende persoon
    • De zorgbehoevende persoon moet thuis verblijven

    Voorbeeld 
    Georges en Yvette (gepensioneerd) zijn mantelzorgers van hun zoon Patrick, die een zware handicap heeft. Patrick woont zelfstandig in een nabijgelegen dorp maar is voor vele zaken afhankelijk van de hulp van zijn ouders. Yvette bereidt zijn maaltijden en Georges brengt deze met de wagen. Tijdens een nieuwe COVID-19-quarantaine kan Georges met een erkenning op zak aantonen dat zijn verplaatsing noodzakelijk is als mantelzorger van Patrick.

  • Aan welke voorwaarden moet de zorgbehoevende persoon voldoen?

    • Hij/zij moet zijn hoofdverblijfplaats in België hebben
    • Hij/zij heeft zorg nodig wegens een hoge leeftijd, gezondheidstoestand of handicap en bevindt zich in een afhankelijkheidssituatie
    • Hij/zij moet thuis verblijven. Van deze voorwaarde mag afgeweken worden wanneer hij/zij minder dan 90 opeenvolgende dagen verblijft in een residentiële instelling, zoals een ziekenhuis of centrum voor kortverblijf. De zorgbehoevende persoon mag dus niet permanent verblijven in een woonzorgcentrum (rusthuis)

    Voorbeeld 1
    Bart (56) werkt als werknemer. ’s Avonds en in het weekend zorgt hij voor zijn moeder die na een hersenbloeding een zware motorische handicap heeft opgelopen. Ze ontvangt het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden. Hij kookt, poetst en doet haar administratie. Bart komt in aanmerking voor het mantelzorgstatuut en voor het mantelzorgverlof.

    Voorbeeld 2
    Miraç (werknemer) reist elk jaar meerdere malen naar Turkije om daar zorgtaken op te nemen voor zijn zwaar zieke vader Ömer. Miraç komt niet in aanmerking voor het mantelzorgstatuut omdat Ömer niet in België woont.

  • Ik ben mantelzorger van meerdere zorgbehoevende personen. Kan ik me laten erkennen als mantelzorger van meerdere personen?

    Ja. Eenzelfde persoon kan zich laten erkennen als mantelzorger van meerdere zorgbehoevende personen en een zorgbehoevende persoon kan meerdere erkende mantelzorgers hebben.

  • Moet ik mij richten tot mijn ziekenfonds of tot het ziekenfonds van de zorgbehoevende?

    De aanvraag wordt ingediend bij het ziekenfonds van de mantelzorger. Indien jij op basis van de verklaring op erewoord voldoet aan de voorwaarden, bezorgt jouw ziekenfonds jou het attest van mantelzorger.

  • Wat als de zorgbehoevende persoon de aanvraag niet (meer) kan ondertekenen?

    In dat geval mag de wettelijke vertegenwoordiger van de zorgbehoevende persoon in zijn/haar plaats de verklaring op erewoord ondertekenen. De wettelijke vertegenwoordiger kan bijvoorbeeld een bewindvoerder zijn of iemand die door de zorgbehoevende persoon vooraf schriftelijk werd aangeduid als vertegenwoordiger. Voor zorgbehoevende kinderen zijn de ouders de wettelijke vertegenwoordigers. 

  • Ontvang ik een premie als ik erkend ben als mantelzorger?

    53 procent van de Vlaamse gemeenten geeft een premie aan de mantelzorger als blijk van waardering. Neem contact op met je gemeente voor meer info.

  • Heeft het statuut gevolgen voor andere premies, tegemoetkomingen,...?

    Neen, de persoon voor wie je zorgt, kan al zijn/haar premies/tegemoetkomingen behouden. De erkenning van jou als mantelzorger heeft geen (financiële) gevolgen voor de persoon voor wie je zorgt.

  • Wanneer eindigt de erkenning als mantelzorger?

    De erkenning eindigt:

    • wanneer niet meer voldaan wordt aan de erkenningsvoorwaarden
    • wanneer de mantelzorger of de zorgbehoevende persoon overlijdt
  • Arbeidsongeschikt en mantelzorger?

    • Combineer je je job met mantelzorgtaken en word je arbeidsongeschikt? Vraag dan zeker de toelating aan de adviserend arts van je ziekenfonds om je mantelzorgtaken te kunnen voortzetten tijdens je ziekteperiode. Zonder toelating loop je het risico je ziekte-uitkering te verliezen
    • Hetzelfde geldt als je mantelzorger wordt tijdens een periode van arbeidsongeschiktheid. Neem contact op met de medische dienst van je LM-kantoor

Heb je vragen? Neem contact op met je ziekenfonds.

Voor een praatje met lotgenoten en informatie kan je terecht bij de mantelzorgvereniging van LM: de vzw Liever Thuis LM. Lid worden is gratis.

Contacteer ze via 02 542 87 09 of lieverthuis@lm.be.

oude vrouw in rolstoel krijgt hulp