Veelgestelde vragen over het mantelzorgverlof

Als werknemer/ambtenaar kan je mantelzorgverlof opnemen gedurende 3 maanden voltijds (of 6 maanden deeltijds) tijdens je beroepsloopbaan. 

Oude man met pet in rolstoel
  • Aan welke voorwaarden moet de mantelzorger voldoen om in aanmerking te komen voor mantelzorgverlof?

    Je voldoet aan de voorwaarden voor de erkenning als mantelzorger:

    • je werkt als werknemer/ambtenaar
    • je verleent momenteel minstens 50 uur per maand zorg als mantelzorger en je verklaart dat voor minstens 600 uur per jaar te doen
    • er kunnen slechts drie mantelzorgers tegelijkertijd mantelzorgverlof opnemen om te zorgen voor de zorgbehoevende persoon, bijvoorbeeld zijn/haar partner en twee van de kinderen
  • Aan welke voorwaarden moet de zorgbehoevende persoon voldoen?

    • De zorgbehoevende persoon moet thuis verblijven. Van deze voorwaarde mag afgeweken worden wanneer hij/zij minder dan 90 opeenvolgende dagen verblijft in een residentiële instelling, zoals een ziekenhuis of centrum voor kortverblijf. De zorgbehoevende persoon mag dus niet permanent verblijven in een woonzorgcentrum (rusthuis).
    • De zorgbehoevende persoon moet zijn hoofdverblijfplaats in België hebben en er bestendig en daadwerkelijk verblijven.
    • De zorgbehoevende persoon is 21 jaar of ouder en voldoet aan één van volgende medische voorwaarden:
      • minstens 12 punten scoren op de FOD Sociale Zekerheid-schaal (FOD-attest)
      • minstens 35 punten scoren op de BEL-profielschaal (Vlaamse sociale bescherming), wat je recht geeft op  het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden (bedrag van 130 euro/maand)
      • minstens 13 punten scoren op de BelRAI-screener of minstens 6 punten scoren op de som van de modules IADL en ADL van de BelRAI-screener
      • minstens 15 punten scoren op de AVQ/CPS-schaal (recht op de integratietegemoetkoming in Wallonië en Brussel)
      • in het bezit zijn van een attest dat recht geeft op een forfait B of C (KATZ-schaal)
      • voldoen aan minstens 1 van de medische voorwaarden om recht te hebben op de (forfaitaire) tegemoetkoming voor chronische ziekten
    • of hij/zij is jonger dan 21 jaar en voldoet aan één van volgende medische voorwaarden:
      • beschikken over minstens 12 punten of minstens 6 punten op 18 in de derde pijler op de schaal die de gevolgen van de aandoening op de familiale omgeving van het kind meet
      • recht hebben op bijkomende kinderbijslag en een attest kunnen voorleggen van meer dan 80% fysieke of mentale ongeschiktheid met 7 tot 9 punten voor de graad van zelfredzaamheid

    Voorbeeld 1
    Bram (28) is werknemer en neemt de zorg op voor zijn grootvader Prosper die een handicap heeft. Prosper heeft vele jaren geleden een erkenning aangevraagd als persoon met een handicap en ontving toen een FOD-attest met vermelding 11 punten.

    Bram kan het mantelzorgstatuut aanvragen, maar hij komt niet in aanmerking voor het mantelzorgverlof. Hiervoor is de graad van zorgbehoevendheid van Prosper te laag.

    Prosper doet een aanvraag voor het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden en de maatschappelijk assistente van het ziekenfonds die aan huis komt, stelt vast dat hij nu 35 punten op de BEL-schaal scoort en zo recht heeft op het zorgbudget. Vanaf dat ogenblik kan Bram wel een aanvraag indienen voor mantelzorgverlof. 

    Voorbeeld 2
    Miraç (werknemer) reist elk jaar meerdere malen naar Turkije om daar zorgtaken op te nemen voor zijn zwaar zieke vader Ömer. Miraç komt niet in aanmerking voor het mantelzorgverlof omdat Ömer niet in België woont.

  • Hoeveel maanden mantelzorgverlof kan ik opnemen?

    Een aantal werknemers en ambtenaren krijgt de mogelijkheid om gedurende 1 maand de arbeidsovereenkomst te schorsen om de mantelzorg op te nemen:

    • de periode van 1 maand geldt per persoon voor wie gezorgd wordt én kan tijdens de beroepsloopbaan slechts eenmaal worden opgenomen
    • een deeltijdse opname is mogelijk gedurende 2 maanden
    • een mantelzorger die meerdere personen helpt, kan voor elke zorgbehoevende 1 maand  mantelzorgverlof opnemen tijdens de beroepsloopbaan, met een maximum van 6 maanden. Wens je dit deeltijds (halftijds of 1/5) op te nemen, dan is dit beperkt tot een maximum van 12 maanden
    • de zorgbehoevende persoon kan maximaal 3 mantelzorgers hebben die gelijktijdig recht hebben op mantelzorgverlof

    Voorbeeld 
    Jean-Marie (75) lijdt aan frontotemporale dementie. Hij beschikt over een FOD-attest met vermelding van 12 punten. Hij wordt geholpen door zijn echtgenote Nicole, zijn dochter Melissa en zijn schoondochter Natasha, die alle drie werken als werknemer.

    Nicole, Melissa en Natasha komen in aanmerking voor het mantelzorgstatuut en ze kunnen tegelijkertijd mantelzorgverlof opnemen.

    Tijdens de periode van het mantelzorgverlof krijgt Nicole kanker, waardoor zij minder zorgtaken kan opnemen. Zoon Pieter (werknemer) neemt enkele taken over. 

    Ook Pieter kan het mantelzorgstatuut aanvragen. Om in aanmerking te komen voor het mantelzorgverlof, zal hij echter moeten wachten totdat minstens één van de andere mantelzorgers geen mantelzorgverlof meer opneemt. De wet schrijft immers voor dat er slechts maximaal drie mantelzorgers op hetzelfde moment mantelzorgverlof mogen opnemen.
     

  • Hoe lang is het attest voor mantelzorgverlof geldig?

    Het attest waarin staat dat je voldoet aan de voorwaarden voor mantelzorgverlof is 1 jaar geldig. Als je het mantelzorgverlof niet hebt opgenomen binnen dat jaar, moet je een nieuwe aanvraag indienen. 

  • Ontvang ik een vergoeding tijdens het mantelzorgverlof?

    Tijdens je mantelzorgverlof ontvang je:

    1. Een RVA-uitkering 
    2. Een Vlaamse aanmoedigingspremie:
    • Het bedrag komt overeen met het bedrag van de aanmoedigingspremie zorgkrediet
    • Vraag de premie aan via de site van de Vlaamse overheid
    • De aanmoedigingspremie geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 september 2020:
      • Ging je mantelzorgverlof in tussen 1 september 2020 en 31 december 2020, dan heb je na aanvang van het verlof 9 maanden de tijd om de aanmoedigingspremie aan te vragen
      • Ging je mantelzorgverlof in tussen 1 januari 2021 en 5 maart 2021, dan heb je na aanvang van het verlof 6 maanden de tijd om de aanmoedigingspremie aan te vragen
  • Ik ben zelfstandige: kom ik in aanmerking voor mantelzorgverlof?

    Neen. Als zelfstandigen kom je niet aanmerking voor het mantelzorgverlof. Je kan gebruikmaken van het zorgverlof voor zelfstandigen.

    Voorbeeld 
    Elisabeth (40) is zelfstandige en zorgt voor haar minderjarige dochter Nathalie met een zware handicap (7 punten op 18 in de derde pijler). Elisabeth komt in aanmerking voor het mantelzorgstatuut, maar niet voor het mantelzorgverlof. Enkel personen die werken als bediende, arbeider of ambtenaar kunnen het mantelzorgverlof aanvragen.
     

  • Hoeveel tijd heeft het ziekenfonds nodig om mijn aanvraag voor het mantelzorgverlof te onderzoeken?

    Je ziekenfonds heeft 12 weken de tijd om je aanvraag te onderzoeken.