Langdurig zitten: niet goed voor je!
Ziet jouw dag er als volgt uit? Je rijdt met de auto of de trein naar je werk waar je de hele dag aan je bureau zit. ’s Avonds rijd je met de auto of de trein terug naar huis en na het avondeten plof je in de zetel voor de tv. Herkenbaar? De huidige samenleving nodigt voortdurend uit tot veel en lang stilzitten: thuis, op school of tijdens het (huis)werk, tijdens verplaatsingen, maar ook tijdens de vrije tijd spenderen we vele uren aan zittende activiteiten. De tijd die we spenderen aan ‘schermpjes’ vormt een groot aandeel van het sedentair gedrag.
Wat is sedentair gedrag?
Sedentair gedrag of lang stilzitten zijn alle activiteiten die je uitvoert in zittende of liggende houding: voor tv, aan je computer, op de schoolbank, op het werk, in de wagen, … Slaaptijd valt hier niet onder. Het is niet hetzelfde als een gebrek aan fysieke activiteit.
Gezondheidsrisico’s van lang stilzitten
Als je rechtstaat of rondstapt blijven grote spiergroepen geactiveerd door spiercontracties. Deze contracties houden je lichaam recht en bewaren het evenwicht bij het staan en stappen.
Zit je lang stil, dan gaat je lichaam in ‘slaapmodus’: je bloed gaat trager stomen, je verbrandt minder vetafbraak, je suikerspiegel gaat omhoog en je concentratie gaat achteruit.
Een zittende levensstijl vergroot de kans op:
- spier- en gewrichtsklachten
- diabetes type 2
- hart- en vaatziekten
- overgewicht en obesitas
- nekpijn
- lage rugpijn
- lager mentaal welbevinden
Een goede balans tussen minder stilzitten en beweging
- Peuters en kleuters: beperk periodes van langdurig zitten (slapen niet inbegrepen).
- Kinderen en jongeren tussen 6 en 18 jaar: beperk de zit- en schermtijd buiten de schooluren tot maximum twee uur per dag.
- Volwassenen (> 18 jaar): vermijd langdurig zitten of onderbreek zittijd met lichte fysieke activiteit.
- Ouderen: beweeg om spierafbraak te voorkomen.
Je kan te veel stilzitten niet compenseren met een uurtje intensief sporten. Maak er een gewoonte van om elke dag zitten, staan en bewegen af te wisselen.
- Probeer het grootste deel van de dag licht intensief te bewegen: stap rond terwijl je belt, neem de trap of doe licht huishoudelijk werk.
- Beweeg dagelijks ook aan matige intensiteit: neem bijvoorbeeld de fiets naar het werk.
Gooi er nog een wekelijkse portie beweging aan hoge intensiteit tegenaan, in de vorm van een sportsessie bijvoorbeeld. Vergeet niet om je spieren te trainen en te versterken.
Gerelateerde items
